Trận động đất xảy ra vào tháng 3 tại miền Bắc Myanmar đã gây ra sự tàn phá nghiêm trọng, phá hủy hàng trăm di tích Phật giáo và 50 thánh đường Hồi giáo, những yếu tố quan trọng trong đời sống tinh thần và xã hội của quốc gia này.
Các ngôi đền, chùa và thánh đường Hồi giáo ở Myanmar không chỉ là biểu tượng của đức tin và lịch sử, mà còn là những di tích gắn liền với đời sống tinh thần của người dân. Sau trận động đất mạnh 7,7 độ Richter, nhiều người băn khoăn liệu các địa điểm này có thể được phục hồi hay sẽ vĩnh viễn biến mất?
Sự tàn phá của trận động đất đối với các di tích tại Myanmar
Tâm chấn của trận động đất nằm gần hai thành phố cổ Sagaing và Mandalay, làm dấy lên sự lo ngại của các chuyên gia về tác động tiêu cực đối với các địa điểm tôn giáo – những yếu tố quan trọng trong việc gìn giữ di sản văn hóa và đời sống tinh thần của người dân Myanmar.
Theo các chuyên gia, các đền chùa, thánh đường Hồi giáo và tu viện tại Myanmar không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động tôn giáo, mà còn đóng vai trò thiết yếu trong xã hội. Các cơ sở này giúp cung cấp giáo dục, phát thuốc, chăm sóc người già, hỗ trợ trẻ mồ côi và những người di tản do chiến tranh.
"Thiệt hại đối với các địa điểm tôn giáo càng làm gia tăng sự dễ bị tổn thương của cộng đồng", Maitrii Aung-Thwin, phó giáo sư lịch sử Myanmar và Đông Nam Á tại Đại học Quốc gia Singapore, nhận định.
Khả năng phục dựng các công trình
Việc phục hồi các công trình cổ là một công việc phức tạp, bởi chúng được xây dựng bằng các vật liệu không có kết cấu chịu lực gia cố.
"Điều này khiến các công trình dễ bị hư hại trong các trận động đất. Các viên gạch không được liên kết như cách mà các tòa nhà hiện đại được xây dựng bằng thép và bê tông", Jared Keen, giám đốc kỹ thuật của Công ty kỹ thuật Beca khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cho biết.
"Ngay cả khi một công trình bị hư hại một phần, vẫn có thể phục hồi và gia cố, nhưng quá trình này vô cùng phức tạp", ông nói thêm.
Tamas Wells, điều phối viên Mạng lưới Nghiên cứu Myanmar tại Đại học Melbourne (Úc), cũng chia sẻ lo ngại tương tự. Ông nhấn mạnh rằng việc phục dựng các địa điểm tôn giáo không chỉ gặp khó khăn về kỹ thuật xây dựng, mà còn phải đối mặt với bối cảnh chính trị phức tạp.
Cuộc nội chiến ở Myanmar có thể sẽ làm trì hoãn quá trình phục hồi các di tích bị hư hại. Dù lệnh ngừng bắn có thể là một tia hy vọng, nhưng việc phục dựng những công trình tôn giáo quý giá này sẽ vô cùng gian nan trong bối cảnh nghèo đói, cơ sở hạ tầng yếu kém và tình hình chính trị bất ổn.
Các địa điểm tôn giáo và văn hóa Myanmar bị động đất tàn phá
· Chùa Shwe Sar Yan
Chùa Shwe Sar Yan, có tuổi đời khoảng 1.000 năm, là một trong những quần thể Phật giáo lớn, với các bảo tháp và tượng Phật mạ vàng. Nơi này nằm cách Mandalay khoảng 8 km về phía đông nam.
· Ni viện Sakyadhita
Nằm cách Mandalay khoảng 8 km về phía tây, Ni viện Sakyadhita Thilashin, một trong những ni viện lớn nhất Myanmar, đã bị tàn phá nặng nề. Ni viện này nổi tiếng với sứ mệnh trao quyền và giáo dục phụ nữ tại Myanmar.
· Tu viện gạch Me Nu
Tu viện gạch Me Nu, hay còn gọi là Tu viện Maha Aung Mye Bom San, đã chịu thiệt hại nghiêm trọng. Dù không còn hoạt động tu hành trong nhiều năm qua, tu viện này vẫn là một di tích quan trọng và điểm thu hút du lịch nổi bật. Những hoa văn trang trí tinh xảo và mái nhiều tầng phản ánh thiết kế đặc trưng của các tu viện gỗ trong thời kỳ này, và nó đang được xem xét để công nhận là Di sản UNESCO.
· Tu viện Masoeyein mới
Tu viện Masoeyein mới ở Mandalay là nơi sinh hoạt của cộng đồng Phật tử địa phương, cung cấp thực phẩm, chỗ ở, chăm sóc y tế và giáo dục tôn giáo cho hàng trăm tu sĩ. Đây cũng là trung tâm đào tạo Phật giáo có đẳng cấp tương đương một trường đại học. Dù mức độ thiệt hại tại đây không quá nghiêm trọng, nhưng việc phục hồi có thể sẽ cần thời gian và công sức để có thể hoạt động trở lại.
Bình Minh ( báo Tuổi trẻ)
Nhận xét
Đăng nhận xét